Planowanie domowej przestrzeni to czasochłonny proces, z którym wiąże się wiele wyzwań, obaw i trudnych decyzji. Tym trudniejszych, gdy sytuacja ekonomiczna nie sprzyja wydatkom. Sprawdziliśmy, jak Polacy podchodzą obecnie do zmian w swoich wnętrzach.

Pogłębiająca się inflacja znajduje odzwierciedlenie w spowolnieniu na rynku budowlanym. Wpływa również na branżę wnętrzarską, która pomimo podwyżek cen i utrudnionej dostępności materiałów stara się dotrzymywać kroku potrzebom klientów. Mocno odczuwalny wzrost kosztów życia nie sprawił bowiem, że przestaliśmy potrzebować zmian w swoich wnętrzach. Zaczęliśmy jednak przystępować do nich ostrożniej, szukając oszczędności i sprytnych rozwiązań.

Z czym mamy najwięcej problemów podczas planowania aranżacji? Jak nasze potrzeby mają się do możliwości? O jakich wnętrzach marzymy? Te oraz wiele innych kwestii poruszamy w naszym nowym raporcie, który podsumowuje aktualną sytuację rynkową i prezentuje wnioski z przeprowadzonego konkursu „Projektuj z VOXBOX i wygraj wymarzone wnętrze”.

Gdzie mieszkamy?

Większość z nas, bo 7 na 10 Polaków, ocenia swoje aktualne warunki mieszkaniowe pozytywnie. Zgodnie z tegorocznymi danymi CBOS¹ co piątemu z nas mieszka się bardzo dobrze, a co drugiemu – dobrze. Nie brakuje jednak osób, które uznają swoje cztery kąty za przeciętne. W sumie aż 29% respondentów chciałoby się przenieść do innego miejsca.

Może mieć to związek z faktem, że jedna trzecia Polaków użytkuje mniejszy metraż, niż by chciała. Niedobór domowej przestrzeni częściej odczuwamy w miastach, zwłaszcza tych największych. Po drugiej stronie znajdują się osoby, które dysponują większą przestrzenią, niż potrzebują. Mowa o 13% Polaków, którzy w większości mieszkają w domach.

W porównaniu z pozostałymi mieszkańcami Europy lubimy być na swoim. To z pewnością – obok deficytu mieszkań i trudności w zdobyciu kredytu – jeden z powodów, dla których opuszczamy swoje domy rodzinne średnio dopiero w wieku 29 lat. Przeciętna Polka wyprowadza się od rodziców po 27. urodzinach, a Polak – przed 31. rokiem życia². W praktyce okazuje się, że w wynajmowanych lokalach żyje zaledwie 14% z nas. Zdecydowana większość (86%) zamieszkuje w domach i mieszkaniach własnościowych³.

 Nie oznacza to jednak, że nasze wnętrza wyglądają dokładnie tak, jak tego chcemy. Świadczy o tym fakt, że niemal 3 na 10 Polaków deklaruje zamiar przeprowadzki⁴, a jeszcze więcej osób pragnie dokonać zmian w swoim domu.

Jakich zmian potrzebujemy?

Nasze potrzeby stale ewoluują, czego świadkami są nasze domy i mieszkania. Gdy zmienia się nasza sytuacja życiowa, na wagę złota okazują się małe i duże metamorfozy. Aby zwiększyć codzienny komfort, czasem wystarczy odświeżyć aranżację konkretnego kącika. Innym razem najlepszym rozwiązaniem jest kompleksowy remont.

Okazuje się, że aż 77% z nas widzi pole do poprawy w zakresie funkcjonalności swojego domu czy mieszkania. Chcąc żyć w pełni komfortowo, ponad połowa Polaków chciałaby wprowadzić drobne poprawki, a jedna piąta – spore zmiany. Za bardzo wygodne uważa swoje cztery kąty jedynie 20% osób⁵.

Co ciekawe, aż połowa z nas dostrzega potrzebę przeprowadzenia remontu lub prac wykończeniowych w swoim miejscu zamieszkania. 24% Polaków planuje zająć się tym w najbliższej przyszłości. Liczniejsza grupa (27%) nie może jednak sobie na to pozwolić. Wynika to najczęściej z braku potrzebnych finansów⁶. Nie powinno to dziwić zwłaszcza w obliczu pogłębiającej się inflacji, której skutki mocno odczuwa blisko 9 na 10 Polaków. W związku ze wzrostem cen większość osób (68%) odpuszcza lub przekłada duże wydatki⁷, do których należą te remontowe.

Co najbardziej nam przeszkadza?

Zadowolenie z domowej przestrzeni można mierzyć na wiele sposobów. Codzienny komfort zależy przecież nie tylko od metrażu czy liczby pomieszczeń, ale przede wszystkim od sposobu ich zagospodarowania. Jak się okazuje, to właśnie nietypowy kształt wnętrz przeszkadza nam najmocniej w naszych mieszkaniach. Trudno je bowiem zaaranżować tak, by spełniały nasze potrzeby. Jak wynika z danych Homebook⁸, niezadowolenie z nieustawnych pomieszczeń wyraża blisko 4 na 10 Polaków.

Drugą najbardziej irytującą kwestią jest niewystarczająca przestrzeń robocza w kuchni. O zbyt małej ilości miejsca do przygotowywania posiłków wspomina 27% osób. Dla co piątego z nas uciążliwe okazują się błędy budowlane związane z konstrukcją budynku. Co szóstej osobie przeszkadzają nieatrakcyjne meble i dekoracje, a co siódmej – nietrwałe materiały wykończeniowe. 13% Polaków chciałoby także przearanżować miejsce do kąpieli – wymienić wannę na prysznic lub odwrotnie.

 Jak wynika z naszego wcześniejszego badania, najchętniej wprowadzilibyśmy zmiany w swoich łazienkach, kuchniach i salonach. 6 na 10 osób myśli o rozmaitych modyfikacjach często lub bardzo często. Łatwiej nam jednak stworzyć nowy pomysł na wnętrze, niż go zrealizować. Blisko 65% Polaków przekuwa swoje marzenia w rzeczywistość rzadko lub bardzo rzadko, na co wpływa wiele czynników, na czele z finansami.

Jak planujemy zmiany?

Każda, nawet najmniejsza metamorfoza wymaga odpowiedniego przygotowania. Jak sprawdziliśmy, najwięcej z nas (42%) urządza swoje wnętrza samodzielnie, a nieco mniej osób (35%) korzysta ze wsparcia przyjaciół i pomocy rodziny. Czasem jesteśmy także wyłączeni z podejmowania decyzji, bo w 16% przypadków mieszkamy w miejscu, które zaaranżował ktoś inny. Najmniej, bo zaledwie 7% osób, korzysta z usług architekta wnętrz.

Opłacenie specjalisty wymaga jednak dodatkowej inwestycji, a w aktualnej sytuacji unikamy zbędnych kosztów. Zgodnie z najświeższym raportem CBOS⁹ większość Polaków (81%) stara się wydawać mniej i szukać tańszych opcji. Oszczędne podejście skłania nas do skupienia na najważniejszych aspektach. Jedni odkładają wykończenie dodatkowych pomieszczeń na później, inni – kupują jedynie najistotniejsze wyposażenie.

W świadomym zaplanowaniu wszelkich wydatków oraz podjęciu przemyślanych decyzji może pomóc nam darmowy program do projektowania wnętrz. Aplikacje pozwalające na stworzenie wizualizacji pomieszczeń znajdują się dziś w ofertach większości czołowych marek z branży wnętrzarskiej. Nie wszystkie są jednak równie kompleksowe i łatwe w obsłudze.

Darmowe aplikacje takie jak VOXBOX idealnie odnajdują się w trudnym czasie, w którym nie stać nas na podejmowanie pochopnych decyzji o nietrafionych zakupach. Posiadając niewielki budżet, musimy szczególnie dobrze zaplanować każdy element – od dopasowania wykończenia ścian do mebli, po liczbę potrzebnych paczek paneli podłogowych. 

Korzystając z intuicyjnego narzędzia, skracamy czas na stworzenie wymarzonej aranżacji i z góry wiemy, jak wszystko będzie wyglądać i ile będzie kosztować. Pomaga to poradzić sobie z wieloma wyzwaniami, z którymi powszechnie się spotykamy.

Co stanowi dla nas największe wyzwanie?

Jak pokazuje raport Fixly¹⁰, dla trzech czwartych Polaków aranżacja wnętrz jest trudnym i czasochłonnym zajęciem. Wymaga bowiem dobrej organizacji, dużej elastyczności, a także wyobraźni przestrzennej, której często nam brakuje.

Za najtrudniejszą do zaaranżowania pod względem funkcjonalnym ponad połowa z nas uznaje kuchnię. W dalszej kolejności wymieniamy salon i łazienkę, a następnie przedpokój¹¹. Mniejszą uwagę przykładamy do wyglądu naszych sypialni, czyli prywatnych pomieszczeń, do których dostęp mają głównie domownicy. W razie braku środków lub pomysłów decydujemy, że urządzimy je później, a póki co zadowolimy się tymczasowym, tańszym wyposażeniem.

Podczas wykańczania i meblowania wnętrz trudno nam także zmieścić się w planowanym budżecie. Gdy 5 lat temu obserwowaliśmy zmiany zachodzące w świeżo zakupionych mieszkaniach uczestników naszego badania¹², okazało się, że nawet najbardziej racjonalne plany rozminęły się z rzeczywistością. Nikomu nie udało się zmieścić w zakładanych kwotach, a część osób zdecydowała się w związku z tym rozłożyć prace i zakupy na dłuższy czas.

Sporym problemem jest również samo zaplanowanie wydatków. Jeśli nie dostaniemy podpowiedzi od zaufanej osoby, możemy pogubić się w tym, kiedy zamówić drzwi, a kiedy zdecydować o wyborze podłogi. Wielu z nas nie wie także, gdzie szukać sprawdzonych informacji, szczególnie tych technicznych, które pozwolą uniknąć niemiłych zaskoczeń. Zastanawiamy się, komu zaufać – znajomym, którzy sami przeszli przez remont, czy fachowcom, których jakość pracy nie zawsze spełnia oczekiwania?

Mamy też wątpliwości, w jakiej kolejności umawiać majstrów, z których dostępnością zresztą nie jest łatwo. Jak dowiadujemy się z raportu Grupy Atlas¹³, aż 44% Polaków ma problem ze znalezieniem odpowiedniego fachowca. Jedna trzecia z nas narzeka na brak specjalistów od układania płytek i podłóg, a także podłączania instalacji sanitarnych. Co czwarta osoba odczuła deficyt elektryków, a co piąta – stolarzy. Tym samym jedynie 11% z nas udaje się zatrudnić fachowca od ręki.

Wyzwania się mnożą, zwłaszcza gdy brakuje nam doświadczenia. Inspiracje oglądamy głównie w sieci, przez co trudno nam wyobrazić sobie finalną, trójwymiarową aranżację. Kiedy kierujemy się przede wszystkim wyglądem, zdarza nam się kupić zbyt dużą kanapę czy za mały stół.

Aby ułatwić sobie wyobrażenie końcowego efektu i uniknąć zbędnych wydatków, warto przetestować różne rozwiązania na realistycznej wizualizacji w aplikacji online. Możemy nawet odbyć wirtualny spacer po wnętrzu, korzystając z okularów VR w wybranych salonach VOX. Zaawansowany kalkulator wyceni za nas produkty potrzebne do kompleksowego remontu lub jedynie małej zmiany aranżacji wybranej strefy. Tym samym zapanujemy nad budżetem i z łatwością zamówimy wszystkie materiały, bez obaw o skomplikowany harmonogram dostaw.

Czym się kierujemy?

Każdą zmianę w domowej przestrzeni poprzedza mniej lub bardziej spontaniczny plan. To zrozumiałe, gdyż aranżacja wnętrz jest istotna dla 9 na 10 z nas. Jak się okazuje, podczas urządzania swoich czterech kątów pod uwagę bierzemy przede wszystkim praktyczność rozwiązań. Drugie w kolejności jest dopasowanie stylu pomieszczeń do własnego gustu, niemal ex aequo z jakością materiałów i elementów wyposażenia. 

Dopiero na dalszym miejscu plasują się koszty. 15% z nas ma mocno na uwadze także potrzeby i bezpieczeństwo dzieci, a 14% – zgodność z trendami. Nie brakuje też osób, które kierują się przystosowaniem wyposażenia do domowych pupili¹⁴.

Szczególną uwagę przykładamy do wyboru stołu i kanapy. Choć ten pierwszy mebel uznajemy za najważniejszy w domu, drugi okazuje się najczęściej używanym na co dzień¹⁵. Zdaniem aż 90% Polaków powinny być one zarówno ładne, jak i komfortowe w użytkowaniu. Większość z nas uważa również, że współczesne meble są bardziej funkcjonalne niż te dawniejsze. Do ich zakupu przygotowujemy się przez długi czas¹⁶.

Szukając inspiracji, najczęściej kierujemy się w stronę internetu. Dwie trzecie Polaków przegląda serwisy o aranżacji wnętrz, a blisko połowa – media społecznościowe. 40% zbiera pomysły z czasopism i katalogów o tematyce wnętrzarskiej, a 28% – z mieszkań rodziny lub znajomych¹⁷.

Postanowiliśmy sprawdzić, jak Polacy radzą sobie z wyzwaniami projektowymi i pomóc przy tym spełnić czyjeś marzenie o metamorfozie pomieszczenia. Po raz kolejny zorganizowaliśmy więc konkurs „Projektuj z VOXBOX i wygraj wymarzone wnętrze” we współpracy z platformą Homebook. W okresie od sierpnia do września br. do spłynęły do nas setki projektów, za którymi stały unikalne historie. Ich analiza przyniosła wiele cennych wniosków.

O jakich wnętrzach marzymy?

Zadaniem uczestników konkursu było stworzenie projektu wybranego pomieszczenia w swoim domu lub mieszkaniu przy użyciu naszego programu do aranżacji wnętrz. Aby lepiej zrozumieć wszystkie wybory i podjęte decyzje, poprosiliśmy o dołączenie opisu metamorfozy, a także kilku zdjęć pomieszczenia w aktualnej formie.

Zainteresowanie konkursem przerosło oczekiwania jury. Ponad 600 aranżacji przygotowanych przez amatorów, a nie profesjonalnych architektów, pokazało, że mamy konkretne pomysły na to, jak mogłyby wyglądać nasze wnętrza w bardziej komfortowym wydaniu. Dzięki darmowemu narzędziu mogliśmy zwizualizować marzenia i przekonać się, że zaplanowanie zmian nie musi być czymś trudnym.

• Dzięki Państwa aplikacji pokazałem żonie i córce, jak może wyglądać sypialnia po remoncie i uzyskałem ich akceptację.

• Polubiłam ten projekt, dobrze się tutaj czuję, nawet wirtualnie, a praca nad nim sprawiła mi nie tylko radość, ale też pomogła sprecyzować moje marzenia i dążenia odnośnie do przestrzeni naszego salonu.

• Dla mnie najważniejsze były słowa córki, kiedy pokazałam jej projekt pokoju – głośne „wooow, to będzie mój pokoik?”. 

Wnętrza poddawane metamorfozom były w rozmaitym stanie – od jeszcze niewykończonych, przez świeżo zamieszkane i niewyposażone, aż po te dobrze znane od lat, które przestały spełniać swoje funkcje. Jury składające się z ekspertów VOX i Homebook miało nie lada wyzwanie, by wyselekcjonować kilkadziesiąt najciekawszych projektów, z których następnie wyłoniono zwycięzców. Oceniany był nie tylko styl i charakter wnętrza, ale również kreatywność w wykorzystaniu przestrzeni czy powód metamorfozy.

Co jest w naszym stylu?

Projekty przygotowane przez uczestników konkursu pokazały, że szczególnie mocno lubimy otaczać się bielą i drewnianymi dekorami. Kochamy także beże i jasne szarości, szczególnie w połączeniu z czarnymi detalami. Nie ulega wątpliwości, że większości z nas zależy na ciepłym, przytulnym efekcie.

Choć zdarzają się amatorzy monochromatycznych aranżacji, najczęściej przełamujemy wystrój kontrastowymi dodatkami. Chętnie wprowadzamy akcenty w wyrazistych kolorach – w salonach i sypialniach króluje zieleń, a w pokojach dziecięcych różne odcienie niebieskiego, żółtego i różowego.

Gdy urządzamy nasze wymarzone gabinety, to najchętniej z miejscem do spania dla gości. Salony zazwyczaj pełnią też rolę jadalni i coraz częściej biura. Praca zdalna zagościła w naszych życiach na dobre, o czym świadczy fakt, że powszechnie umieszczamy biurka również w sypialniach, by pełniły także funkcję toaletki.

Można odnieść wrażenie, że najbardziej kreatywnie podchodzimy do aranżacji pokoi dzieci. Nawet jeśli planujemy wnętrze dla rodzeństwa, dbamy o to, by każda z pociech posiadała osobną przestrzeń do snu, nauki i zabawy, a także przechowywania i eksponowania swoich przedmiotów. Pogodzenie tak wielu potrzeb na zwykle małym metrażu jest nie lada wyzwaniem, z którym jednak doskonale radzą sobie rodzice. Świadczy o tym m.in. projekt, który doczekał się głównej nagrody.

Szukając punktów wspólnych w konkursowych projektach wnętrz, można dowiedzieć się także, że wolimy chować przedmioty za frontami szafek niż je eksponować na widoku. To jeden z dowodów na to, że praktyczne względy mają dla nas kluczowe znaczenie. Nie oznacza to jednak, że nie pragniemy wyrażać siebie – zamiast sięgać po gotowe zestawy mebli, chętniej eksperymentujemy, komponując produkty z różnych kolekcji. Lubimy także optycznie wydzielać strefy poświęcone różnym czynnościom. Aby podkreślić ich odrębność, sięgamy po obraz, dywan czy wiszącą półkę na ulubione drobiazgi.

Co nas skłania do metamorfozy?

Choć nie ma dwóch takich samych domów czy mieszkań, nasze potrzeby są dość podobne. Dowodem na to są przyczyny, dla których uczestnicy konkursu wskazują konkretne wnętrza jako najpilniejsze do przearanżowania.

Jeśli wybieramy pokój dziecka do metamorfozy, to najczęściej dlatego, że wkroczyło ono w nowy okres szkolny lub na świat przyszła druga pociecha. Z kolei do odświeżenia aranżacji salonu zwykle skłania nas chęć lepszego dopasowania wnętrza do potrzeb domowników. Zdarza się, że nasz pokój dzienny jest zbieraniną przypadkowych mebli, które nie do końca zdają egzamin.

• Jak to w życiu bywa, kredytu wystarczyło ledwie na budowę (...). Niestety większość mebli jest przypadkowych, np. stół pożyczony od rodziny, kanapa z outletu, która do niczego nie pasuje, krzesła najtańsze, byle tylko było na czym siedzieć.

• Pokój jest duży, ale ostatnio przestał pełnić swoje funkcje. Jest w nim ogromny stół i wielka kanapa, które zajmują znaczną część przestrzeni i bardzo ograniczają elastyczność w jej aranżowaniu.

Aranżację sypialni często odkładamy na późniejszy czas, gdy wszystkie inne ważne przestrzenie już zostaną urządzone. Jeśli uczestnicy konkursu wybierają to wnętrze do metamorfozy, to zwykle właśnie dlatego, by doczekało się docelowego wyposażenia. Chcą, by przestało być zagracone i pasowało wyglądem do reszty mieszkania.

Aby nasz dom cieszył nas przez lata, powinien dobrze wpisywać się w nasze potrzeby – nie tylko te dzisiejsze, ale również spodziewane w perspektywie kolejnych lat. Z czasem zmieniają się jednak zarówno nasze okoliczności życiowe, jak i gust. Zdarzyło się, że to właśnie upodobania estetyczne decydowały o wyznaczeniu wnętrza do metamorfozy.

• Chciałabym przeprowadzić metamorfozę mojego gabinetu, który aktualnie nie jest funkcjonalny, a jego kolorystyka odbiega od reszty domu. Gabinet początkowo miał być użytkowany okazjonalnie, ale gdy zmieniłem pracę na w pełni zdalną, jest mi niewygodnie tak pracować. Nie wiem, co mi strzeliło do głowy, aby ten gabinet tak urządzić, ale człowiek cały czas szuka swojego stylu.

W wielu przypadkach wskazaliśmy także na konieczność przeprowadzenia remontu lub odświeżenia pokoju, który został urządzony dawno temu, a teraz mógłby posłużyć innym celom.

Przeprowadzony przez nas konkurs pokazał, że świadome planowanie aranżacji wnętrz nie musi być domeną profesjonalistów. Każdy może przenieść swoje marzenia na ekran komputera i przetestować w domowym zaciszu różne możliwości, zestawiając podłogi, drzwi i systemy ścienne z meblami, dekoracjami czy oświetleniem. Wszystko po to, by nasze wnętrza dotrzymywały kroku unikalnemu rytmowi naszego życia.

Zmiany przynoszą szczęście

Okazuje się, że zmiany w domu, których potrzebuje większość Polaków, służą naszemu samopoczuciu. Podczas pandemii licznie przeprowadzaliśmy remonty w swoich domach i mieszkaniach. Zgodnie z raportem GfK, aż 62% prac wykonywaliśmy samodzielnie¹⁸, podczas gdy zwykle decyduje się na to tylko jedna trzecia osób¹⁹. Szukaliśmy w ten sposób oszczędności i zajmowaliśmy wolny czas, którego było więcej przez brak wyjazdów na urlop.

Dlaczego planowaliśmy remont? Z jednej strony brakowało nam przestrzeni do określonych działań, z drugiej – czuliśmy przytłoczenie dużą liczbą przedmiotów zgromadzonych przez lata. Co ciekawe, osoby, które postanowiły odświeżyć aranżację są obecnie szczęśliwsze w swoim miejscu zamieszkania²⁰.

Konieczność izolacji nauczyła wielu z nas elastyczności w gospodarowaniu domową przestrzenią, a także zweryfikowała nasze potrzeby. Podobnie może być z okresem globalnej inflacji, gdy sytuacja ekonomiczna skłania do oszczędności.

Metodologia

Raport „Jakich zmian potrzebują domy Polaków?” marki VOX został przygotowany na podstawie źródeł zewnętrznych, własnych badań oraz wniosków z konkursu „Projektuj z VOXBOX i wygraj wymarzone wnętrze”, przeprowadzonego we współpracy z platformą Homebook. Konkurs trwał od 17. sierpnia do 21. września 2022 roku. Uczestnicy będący pełnoletnimi mieszkańcami Polski przysłali przeszło 600 regulaminowych zgłoszeń, które obejmowały projekty wnętrz o maksymalnej powierzchni 30 m2 wraz z opisem wymarzonego efektu po metamorfozie. Szczegóły na temat wymagań i kryteriów oceny zawiera regulamin konkursu.

Źródła

<sup>1. CBOS, „Sytuacja mieszkaniowa Polaków”, 2022.
2. Eurostat, „Age of young people leaving their parental household”, 2022.
3. Eurostat, „Share of people living in households owning or renting their home”, 2020.
4. CBOS, ibidem.
5. Homebook, „Jak według Polaków wygląda mieszkanie funkcjonalne?”, 2018.
6. CBOS, ibidem.
7. CBOS, „Jak Polacy radzą sobie z inflacją”, 2022.
8. Homebook, ibidem.
9. CBOS, ibidem.
10. Fixly, „Jak urządzamy wnętrza?”, 2019.
11. Homebook, ibidem.
12. VOX, „Tworzenie wnętrz w nowych mieszkaniach deweloperskich”, 2017.
13. Grupa Atlas, „Zwyczaje remontowe Polaków”, 2022.
14. Fixly, ibidem.
15. VOX, ibidem.
16. Homebook, ibidem.
17. Fixly, ibidem.
18. Badanie GfK dla Bricoman Polska, https://cutt.ly/51zl92L (data dostępu: 24.11.2022).
19. Grupa Atlas, ibidem.
20. Raport Otodom i Uniwersytetu SWPS, „Szczęśliwy dom. Badanie dobrostanu Polaków”,2021.</sup>