W dobrym świetle. Jakie żarówki LED wybrać do domu?

Odpowiedni wybór źródeł światła wpływa nie tylko na wygląd wnętrza, ale też panującą w nim aurę i nastrój domowników. To właśnie od rodzaju żarówek, a dokładniej mówiąc jakości ich parametrów, zależy nasz komfort przebywania w danym pomieszczeniu oraz jego percepcja. Żarówki LED są już standardem w naszych mieszkaniach. Szeroki wybór tych produktów wbrew pozorom nie ułatwia jednak podjęcia decyzji o zakupie. Jakie żarówki LED wybrać do domu? Podpowiadamy.

Żarówki LED to alternatywa dla tradycyjnych żarówek wolframowych, które jeszcze do niedawna można było spotkać w każdym domu i mieszkaniu. Ich rosnąca popularność to efekt wysokiej energooszczędności, trwałości i bardzo długiej żywotności. 

Na sklepowych półkach znajdziemy produkty, które na pierwszy rzut oka różnią się kształtem i rozmiarem bańki oraz wielkością gwintu. Istnieje jednak również szereg innych parametrów opisujących żarówki LED, na które warto zwrócić uwagę przed zakupem.

Rodzaje żarówek LED – podstawowe pojęcia, które warto znać

Wybierając żarówki LED-owe do swojego domu, powinniśmy wiedzieć, co oznaczają umieszczone na opakowaniach informacje, cyfry i skróty. Poniżej przybliżamy najważniejsze aspekty techniczne, które mają bezpośredni wpływ na to, jak będzie wyglądało dane pomieszczenie przy zapalonym świetle.

Strumień świetlny – określa całkowitą ilość światła wytwarzanego przez żarówkę widzialnego przez ludzkie oko. W uproszczeniu można przyjąć, że strumień jest tożsamy z mocą światła żarówki. Parametr ten wyrażany jest w lumenach (lm) – im wyższa wartość lumenów, tym więcej światła będzie emitować dana żarówka. Przyjmuje się, że do doświetlenia 1 m2 salonu potrzeba 250–400 lm, a kuchni – nawet 700 lm.

Temperatura barwowa – określa barwę światła emitowanego przez żarówkę. Podawana jest w kelwinach (K). Im wyższa wartość, tym bielsze i zimniejsze w odbiorze będzie światło. Przyjmuje się, że światło ciepłe ma temperaturę barwową na poziomie 1800–3300 K, światło neutralne w okolicach 4000 K, a zimne powyżej 5000 K.

Wskaźnik oddawania barw (CRI) – określa, jak bardzo realistycznie wygląda kolorystyka przedmiotów znajdujących się w sztucznym świetle lampy. Żarówki LED o wskaźniku bliskim 100 emitują światło naturalne, które dobrze oddaje zastosowane we wnętrzu barwy. Im niższy parametr, tym mocniej światło będzie je przekłamywać. Przyjmuje się, że minimalna wartość CRI dla żarówek do użytku domowego to 80.

Najważniejsze parametry żarówek LED

Oprócz wyżej wymienionych terminów istnieje także kilka istotnych parametrów użytkowych.  Należą do nich: moc źródła światła, jego trwałość oraz liczba cykli załączeniowych, a także wskaźnik migotania. 

To od nich w dużej mierze zależy, czy będziemy zadowoleni z jakości światła wytwarzanego przez żarówki LED i jak długo będą nam one służyć.

Moc tradycyjnej żarówki wolframowej wyrażana jest w watach i oznaczana symbolem W. Podobnie jest w przypadku żarówek LED, choć warto mieć na uwadze, że pobór ich mocy jest nawet 10-krotnie niższy niż klasycznych żarówek. Na opakowaniach często znajdziemy więc przydatne porównanie. Dla przykładu, żarówka LED-owa o mocy 4,5 W to odpowiednik 40-watowej żarówki wolframowej.

To, jak długo dana żarówka będzie emitować światło, określa z kolei jej trwałość, która podawana jest w godzinach. Większość rodzajów żarówek LED ma trwałość rzędu 15 tysięcy godzin, co znacznie przewyższa trwałość tradycyjnej żarówki wolframowej, która wynosi średnio 1000 godzin. Z punktu widzenia żywotności żarówki istotna jest też liczba cykli załączeniowych. Termin ten określa, ile razy możemy włączyć i wyłączyć żarówkę, zanim przestanie działać na dobre.

Jakie żarówki LED będą najlepsze do domu?

Punktem wyjścia przy wyborze oświetlenia do salonu czy biura powinna być rola, jaką ma odgrywać światło w danym pomieszczeniu. Czy powinno odpowiadać za nastrojowy klimat, a może raczej dobrze doświetlać miejsce pracy? Skoro już znamy rodzaje żarówek LED i swoje potrzeby, możemy przejść do doboru odpowiednich modeli.

1. Wybieramy rodzaj gwintu

Typ gwintu to pierwsza rzecz, na którą powinniśmy zwrócić uwagę, dobierając odpowiednią żarówkę LED do posiadanej lampy. Najczęściej spotykane są gwinty o oznaczeniach E27, E14, GU10 oraz G9, co oznacza różne rodzaje mocowania. Informacja o kompatybilnym gwincie powinna znajdować się na samej oprawie lub zostać podana przez producenta oświetlenia w załączonej instrukcji.

2. Dopasowujemy rozmiar, kształt i rodzaj żarówki

Kolejną istotną kwestią jest rozmiar żarówki oraz jej kształt. Jest to szczególnie ważne, gdy oprawa posiada abażur, w który bańka powinna się wpasować.

Przed zakupem zwróćmy więc uwagę na średnicę oraz długość żarówki.

Większą swobodę wyboru mamy w przypadku opraw z widocznym źródłem światła. Możemy wykorzystać wówczas dekoracyjne żarówki typu filament, których różnorodne kształty mogą stanowić ciekawą ozdobę wnętrza. Warto jednak mieć na uwadze, że tego rodzaju żarówki zazwyczaj emitują bardzo ciepłe i stosunkowo słabe światło. Mogą więc budować przytulny nastrój, ale nie sprawdzą się jako główne źródło światła w pomieszczeniu.

3. Dobieramy moc oświetlenia

To, jaka moc żarówki będzie najlepsza do pokoju, jest w głównej mierze kwestią indywidualnych preferencji i specyfiki wnętrza. Żarówki LED o mniejszej wartości lumenów, które emitują słabsze światło, sprawdzą się w przestrzeniach przeznaczonych do relaksu. Mocniejsze żarówki z kolei lepiej zdadzą egzamin we wnętrzach, w których zajmujemy się precyzyjnymi czynnościami. Dobierając moc żarówki, warto uwzględnić także metraż pomieszczenia, wysokość sufitu i liczbę okien oraz dostępność innych punktów świetlnych, takich jak kinkiety, lampy stołowe czy podłogowe.

Decydując o tym, jakie żarówki wybierzemy do domu, pamiętajmy także o barwie emitowanego przez nie światła. Wywiera ona wpływ nie tylko na to, jak postrzegamy dane wnętrze, ale również, jak się w nim czujemy. Wyjaśniamy to w dalszej części artykułu.

Jaką barwę światła wybrać?

Oświetlenie ma niebagatelny wpływ na odbiór wnętrza, dlatego powinno być dobrze przemyślane. Nie zaleca się mieszania ze sobą źródeł światła o innej temperaturze barwowej, zwłaszcza, jeśli będą włączane jednocześnie. Przypadkowo dobrane żarówki mogą wprowadzić do domu chaos i wpłynąć na nienaturalne postrzeganie obecnych w nim kolorów. Jak poszczególne barwy światła białego oddziałują na przestrzeń i nas samych?

Ciepłe światło ma lekko żółtawą poświatę, która sprawia, że pomieszczenie staje się bardziej przyjazne w odbiorze. Dobrze sprawdza się we wnętrzach takich jak pokój dzienny czy sypialnia, ponieważ ma właściwości uspokajające i wyciszające. Przy bardzo ciepłym świetle występujące we wnętrzu barwy nabierają jednak innego wyrazu.

Dla przykładu biały gres lub marmur w ciepłej poświacie może wydawać się żółty.

Żarówki LED emitujące neutralne światło działają na człowieka pobudzająco i sprzyjają skupieniu. Sprawdzają się więc w biurze, kuchni czy pracowni. Biała neutralna barwa wiernie oddaje inne kolory i materiały. Podkreśli naturalne piękno drewnianej podłogi i dobrze wyeksponuje zieleń żywych kwiatów. W neutralnej poświacie biel będzie po prostu biała.

Zimne światło ma w sobie dużo koloru niebieskiego i fioletowego. Działa na człowieka bardzo pobudzająco i daje zastrzyk energii do działania. Zaburza przy tym odbiór barw występujących w pomieszczeniu – mocno przełamuje odcienie ciepłe i podkreśla chłodne. Rzadko możemy spotkać je w domach, choć warto je stosować w określonych sytuacjach – rano ułatwi rozbudzenie się w łazience, a w ciągu dnia wspomoże koncentrację na pracy. Zimne żarówki LED nie powinny być jednak włączane wieczorem, ponieważ hamują produkcję melatoniny, czyli hormonu snu.

Żarówki, które dopasowują się do nas

Jeśli podjęcie ostatecznej decyzji nie przychodzi nam łatwo, możemy zdecydować się na zakup żarówek SMART, które umożliwiają sterowanie zarówno natężeniem, jak i barwą światła. Dzięki takiemu rozwiązaniu możemy swobodnie zmieniać rodzaj emitowanego światła w zależności od pory dnia i nocy oraz aktualnych potrzeb – od ciepłego, przez neutralne, aż do zimnego, sterując przy tym atmosferą panującą we wnętrzu.